شماره گذاری قفسه های انبار چیست؟
انبار از بخش های بسیار مهم در کارخانجات، واحدهای تولیدی و صنعتی و فروشگاه ها و غیره می باشد. چون تعداد زیادی از اقلام در انواع مختلف در این محیط ها ذخیره و نگهداری میشود. برای ایجاد نظم و رعایت اصول ایمنی، از سیستم قفسه بندی انبار که دارای چندین طبقه و ردیف های متعدد هستند استفاده میشود. شماره گذاری قفسه های انبار به مجموعه ای از فعالیت ها گفته میشود که هدف در آنها ایجاد کد اختصاصی و منحصر به فرد به هر کالا می باشد. این کد نوعی آدرس دهی در انبار بوده و با مشاهده آن می توان ردیف قفسه و طبقه و غیره را براحتی و در کمترین زمان جستجو و به کالای مورد نظر دسترسی پیدا کرد.
شماره گذاری یا کدگذاری قفسه های انبار در واقع به هر کالا شناسه منحصر به فرد اختصاص می دهد. برای این منظور روش های متعددی ارائه شده که بر ااسس نوع قفسه ها و سایر شرایط محیط می توان آنها را انتخاب کرد.
مزایای کدگذاری قفسه های انبار
قبل از بررسی و معرفی روش های شماره گذاری قفسه های انبار، لازم است به دلایل کدگذاری اشاره داشته باشیم. با اجرای صحیح کدینگ کالاها در انبار می توان به چند مزیت مهم دست پیدا کرد که عبارتند از:
- دسترسی آسان به هر کالا بر اساس شناسه آن
- افزایش راندمان کاری پرسنل در انبار به دلیل حذف زمان صرف شده برای جستجوی کالاها
- انبارگردانی آسان با بررسی کد کالاهای درج شده در سیستم
- ایجاد نظم در انبار
روش های کدگذاری و شماره گذاری قفسه های انبار
روش های کدگذاری و شماره گذاری قفسه های انبار تنوع زیادی داشته و هر یک دارای مزایا و محدودیت های خاصی هستند. بر اساس تعداد کالای موجود در انبار، میزان کالای ورودی و خروجی از انبار و همچنین تعداد و نوع قفسه ها می توان روش مناسب را انتخاب کرد. بر همین اساس از کاربردی ترین روش های کدگذاری کالا و محصولات در انبار می توان به گزینه های زیر اشاره کرد:
1- روش کدگذاری با اعداد ترتیبی
استفاده از اعداد و ارقام ترتیبی ساده ترین روش کدینگ کالا در انبارهای کوچک می باشد. در این روش به هر قفسه و ردیف های آن اعدادی اختصاص داده شده و بر همین اساس می توان به کالا دسترسی داشت. به عنوان مثال می توان قفسه ها را در ردیف های مختلف با اعداد زوج و فرد شماره گذاری نمود. سپس هر یک از ردیف ها و کالاهای موجود در آنها نیز مجدد باید با اعداد منحصر به فرد شماره گذاری شوند. روش کد گذاری با اعداد ترتیبی در انبارهای بزرگ با قفسه بندی پالت راک و نمونه های مشابه که تعداد طبقات زیادی دارند کاربرد ندارد.
2- روش شماره گذاری قفسه های انبار با حروف
از دیگر روش های کاربردی برای شماره گذاری قفسه های انبار می توان به استفاده از حروف اشاره کرد. این روش نیز برای انبارهای کوچک مورد استفاده قرار میگیرد. بای کدگذاری با حروف به ترتیب قفسه های موجود در انبار از یک سمت با حروف انگلیسی کدگذاری میشوند. برای کدگذاری ردیف و کالاها در این روش محدودیت وجود دارد و تنها برای تعداد اندکی کالا در هر ردیف می توان از این شیوه استفاده نمود.
3- روش کدگذاری با حروف الفبا و اعداد
از رایج ترین روش های شماره گذاری قفسه های انبار می توان به استفاده از اعداد و حروف در کنار هم به صورت ترکیبی اشاره کرد. این روش بیشتر در انبارهای بزرگ با تعداد زیاد قفسه های چند طبقه کاربرد دارد و بر اساس شرایط انبار ممکن است فرمول و رابطه خاصی برای این منظور استفاده شود. به عنوان مثال ممکن است شماره گذاری بر این اساس باشد: شماره راهرو- شماره قفسه- شماره طبقه- شماره ردیف داخلی
بعد از مشخص شدن رابطه، برای هر یک تعیین می گردد که از اعداد باید استفاده شود یا حروف.
4- شماره گذاری قفسه های انبار به روش نیمونیک
همان طور که اشاره شد، روش کدگذاری قفسه های انبار بر اساس تعداد قفسه ها و کالاها تعیین می گردد. به عنوان مثال، اگر در انبار تعداد کمی قفسه و کالا موجود می باشد می توانید از روش نیمونیک برای شماره گذاری استفاده کنید. روش نیمونیک به روشی گفته میشود که در آن حرف اول اسم کالا به عنوان کد در نظر گرفته شده و علامت نهایی کالا نوعی حروف اختصاری محسوب میشود. این روش به دلیل پیچیدگی های زیادی که دارد، برای انبارهای بزرگ مورد استفاده قرار نمیگیرد.
5- کدگذاری اعشاری یا دیوئی
اگر قصد استفاده از حروف یا اعداد به صورت مجزا برای شماره گذاری قفسه های انبار را دارید، می توانید با اعشار معنا و مفهوم بهتری را به آنها اختصاص دهید. با استفاده از روش کدگذاری اعشاری یا دیوئی، می توانید قفسه ها و ردیف و طبقه و کالای موجود در آن را علامت گذاری کنید. به عنوان مثال 2/3/4/5/65 می تواند به معنای، ردیف 2، ستون 3، طبقه 4، ردیف داخلی 5 ، کالای شماره 65 باشد.
6- شماره گذاری مخفی قفسه های انبار
در برخی از انبارها که از نظر امنیتی در سطح بالایی قرار دارند، از شماره گذاری مخفی استفاده میشود. این شیوه هر یک از حروف و اعداد و اشکال دارای معنا و مفوهوم خاصی بوده که توسط مدیریت انبار تعیین می گردد. بعد از اختصاص دادن معنا و مفهوم به هر یک از اشکال و اعداد و حروف، لازم است به کارکنان نیز آموزش داده شود تا در حمل و چیدمان و جا به جایی کالاها با مشکل مواجه نشوند.
7- شماره گذاری ویژه قفسه انبار
در روش کدگذاری ویژه لازم است ابتدا بررسی های زیادی در انبار انجام شود و بر همین اساس کالاها دسته بندی گردند. بعد از تعیین گروه اصلی کالاها بر اساس جنس، گروه های فرعی آنها تعیین شده و در نهایت کالاهای هر یک از گروه های فرعی شماره گذاری میشوند.
8- شماره گذاری با بارکد
از بهترین و دقیق ترین روش ها برای شماره گذاری قفسه های انبار می توان به استفاده از بارکد اشاره کرد. با اختصاص دادن بارکد به کالاها در کمترین زمان ممکن دستگاه اطلاعات دقیقی از آنها ارائه داده و می توانید به کالای مورد نظر دسترسی داشته باشید.
روش شماره گذاری کارت قفسه انبار
بر روی بدنه قفسه های انبار کارت های مخصوصی درج میشود که حاوی اطلاعات متعددی است. اطلاعات درج شده بر روی این کارت ها نه تنها مشخص کننده شماره ردیف و طبقه و کالا است، بلکه اطلاعات دیگری از قبیل تعداد موجودی، حداقل و حداکثر تعداد کالا در آن قفسه و جنس و سایر ویژگی های مهم کالاها درج میشود.
بهترین روش شماره گذاری قفسه های انبار چیست؟
بر اساس آنچه در طول متن به آن اشاره شد، حال می توان به این سوال پاسخ داد. بهترین روش شماره گذاری قفسه های انبار روشی می باشد که با تعداد کالاها، نوع قفسه و تعداد طبقات آنها، تعداد قفسه ها، تجهیزات موجود در انبار و سیستم های نرم افزاری آن تناسب داشته باشد. به همین دلیل در برخی از انبارها روش های کدینگ اعداد و حروف کاربرد داشته و در برخی باید از روش های اعشاری یا مخفی و نمونیک استفاده کرد.
