سیستم قفسه بندی پویا چیست؟
قبل از معرفی مدل های مختلف قفسه های پویا، ابتدا بهتر است این سیستم ها معرفی کنیم و تفاوت های اصلی آنها با سیستم قفسه بندی انبار ثابت بررسی شوند. قفسه های موجود در انبارها به دو دسته کلی ثابت و متحرک دسته بندی میشوند. نوع ثابت این قفسه ها روی زمین با پیچ و مهره محکم شده و بار روی آنها بدون تحرک قرار گرفته و در شرایط لزوم با ماشین آلات یا دست از آن خارج میشوند. سیستم قفسه بندی پویا نوع خاصی از قفسه ها می باشد که روی زمین ثابت نبوده و به صورت خودکار یا با دست جا به جا میشوند.
به دلیل امکان جا به جایی قفسه ها با دست یا ریموت، سیستم های قفسه بندی پویا تاثیر زیادی بر سرعت دسترسی به کالاها دارند. علاوه براین، از فضای انبار نیز به صورت بهینه استفاده شده و در برخی از مدل ها بیش از 70 درصد بهره وری بهبود پیدا می کند. چون در اغلب آنها راهروهای اضافه بین قفسه ها حذف میشود. لازم به ذکر است، بدنه این قفسه ها مانند قفسه های ثابت فلزی و بسیار مقاوم بوده و به صورت چند طبقه در انبار قابل اجرا هستند.
انواع سیستم قفسه بندی پویا
بر اساس ساختار قفسه های پویا می توان آنها را در چند گروه زیر دسته بندی کرد:
سیستم قفسه بندی موبایل رک
یکی از رایج ترین انواع سیستم های قفسه بندی پویا، قفسه های موبایل رک می باشند. این قفسه ها مدل پیشرفته و مکانیزه شده قفسه بندی پالت راک می باشد که در انبارهای صنعتی به صورت چند طبقه از کف تا سقف قابل اجرا هستند. در ساخت سازه قفسه های موبایل رک از اجزای قفسه های رک استفاده شده و به همین دلیل بسیار مقاوم هستند. تفاوت اصلی آنها با قفسه های ثابت رک در قرار گرفتن هر یک از ردیف ها بر روی ریل های فلزی می باشد.
قفسه های قرار گرفته بر روی شاسی متحرک، با ریموت یا فرمان دستی قابل جا به جایی و حرکت هستند. به همین دلیل تنها می توان راهروی مورد نظر را با ریموت باز و به کالاهای آن دسترسی پیدا کرد. ردیف های مختلف قفسه های موبایل رک در جهت راست یا چپ حرکت می کنند.
ویژگی های قفسه موبایل رک
قرار گرفتن ردیف های قفسه بر روی شاسی های متحرک و حرکت آنها در جهت راست و چپ و همچنین استانداردهای ساخت آنها باعث میشود چند ویژگی در آنها وجود داشته باشد که عبارتند از:
- به دلیل حذف راهروهای اضافه بین قفسه ها، تا 95 درصد بهره وری از انبار افزایش پیدا می کند.
- به دلیل استحکام بسیار بالا، از کف تا سقف انبار را می توان با این سازه ها قفسه بندی کرد.
- سرعت دسترسی به کالا در موبایل راک تا حد زیادی بیشتر از قفسه های معمول می باشد.
- اجرای موبایل رک مانند سایر سیستم های قفسه بندی پویا نیاز به هزینه بالاتری نسبت به قفسه های ثابت دارد.
- این قفسه ها در انبار کارخانجات، کارگاه های تولیدی، انبار سردخانه میوه و سبزیجات، انبار کارخانه مواد غذایی و محصولات دارویی و بهداشتی و موارد مشابه کاربرد دارند.
قفسه بندی شاتل درایوین
یکی دیگر از نمونه های بسیار پیشرفته قفسه های پویا، سیستم قفسه بندی شاتل درایوین می باشد. این قفسه ها نمونه پیشرفته و مکانیزه شده قفسه بندی درایوین است که با شاسی های متحرک تجهیز شده اند. به منظور حذف فضای راهروهای بین ردیف های قفسه ها، در طراحی شاتل درایوین تونل و راهرو به داخل سازه منتقل شده است. به همین دلیل هیچگونه فضای خالی بین ردیف های قفسه ها در انبار وجود ندارد. بارهای انباشته شده بر روی پالت روی شاتل متحرک در ابتدای تونل قرار گرفته و به صورت خودکار به انتهای آن منتقل میشوند.
بر روی بدنه سازه قفسه های شاتل درایوین ریل های فلزی بسیار مقاوم نصب شده و پالت ها از این طریق با شاتل های متحرک در طول مسیر جا به جا میشوند. لازم به ذکر است، بدنه قفسه های شاتل درایوین روی زمین کاملا ثابت هستند، اما به دلیل متحرک بودن پالت ها و جا به جایی آنها توسط شاتل متحرک و مکانیزه شده جزو سیستم های قفسه بندی پویا انبار محسوب میشوند.
ویژگی های قفسه بندی شاتل درایوین
- دارای بدنه تمام فلزی بسیار مقاوم در برابر وزن سنگین پالت ها هستند.
- در هر یک از تونل ها به صورت چند طبقه می توان پالت ها را قرار داد. بین هر طبقه فاصله کمی در نظر گرفته میشود تا به پالت ها فشار وارد نشود.
- به دلیل حذف راهروها بیش از 70 درصد بهره وری انبار افزایش پیدا می کند.
- چیدمان و جا به جایی بار در این قفسه ها تنها با لیفتراک قابل انجام است.
- سیستم ورود و خروج بار FIFO با اجرای قفسه بندی شاتل درایوین دوطرفه امکان پذیر است.
- کاهش تعداد پرسنل انبار به دلیل مکانیزه بودن بسیاری از فرآیندها در این قفسه ها
- سرعت بالا جا به جایی و چیدمان بار
- فراهم شدن امکان چیدمان پالت در اندازه و ابعاد متفاوت در یک تونل
- قابلیت تعمیر و نگهداری آسان
قفسه بندی خود جریان
قفسه بندی خود جریان یکی دیگر از انواع سیستم های قفسه بندی پویا می باشد که ادارای ساختاری کاملا متفاوت با سایر قفسه ها است. در ساختار این قفسه ها از رولرهای متعدد قرار گرفته بر روی نوار نقاله استفاده میشود. به دلیل شیب کمی که نوار نقاله دارد، پالت های بار بعد از قرار گرفتن روی آنها به صور ت آهسته در مسیر شروع به حرکت می کنند. این قفسه ها برای نگهداری بار در انبار فروشگاه های اینترنتی بسیار بزرگ و خط تولید کارخانجات مورد استفاده قرار میگیرند.
لازم به ذکر است، پالت های قرار گرفته روی رولرها با سیستم ترمز قابلیت توقف دارند و از این طریق در صف و نوبت قرار میگیرند.
ویژگی های قفسه بندی خود جریان
- کاهش هزینه های انبار به دلیل جا به جایی بار به صورت خودکار
- قابلیت اجرای قفسه های خودجریان به صورت چند طبقه
- استفاده بهینه از فضای انبار
- قابلیت اجرای سیستم چیدمان FIFO
- قابل استفاده در خطوط تولید کارخانجات، انبار سردخانه های میوه و سبزیجات و مواد غذایی
- استفاده از اتصالات پیچ و مهره ای در ساخت قفسه
- مقاومت بسیار بالا در برابر وزن پالت ها و بارهای روی رولرها
قفسه بندی بایگانی متحرک
از کاربردی ترین انواع سیستم های قفسه بندی پویا انبار در محیط های اداری و سازمان ها می توان به قفسه بندی بایگانی متحرک اشاره کرد. این قفسه ها دارای بدنه تمام فلزی بوده و به دلیل حذف راهروهای اضافه بین ردیف های قفسه تاثیر زیادی بر افزایش بهره وری از فضا دارند.
قفسه بندی بایگانی متحرک دارای چند مدل مختلف است که از رایج ترین آنها می توان به گزینه های زیر اشاره کرد:
قفسه بندی ریلی مکانیکی
ساختار این قفسه ها به گونه ای طراحی شده است که ردیف های آن روی ریل های فلزی قرار میگیرند. به کمک گیربکس و شاسی، چرخ دنده، فرمان و زنجیر ردیف ها در جهت چپ یا راست جا به جا میشوند تا به راهروی مورد نظر دسترسی داشته باشید. فرمان های نصب شده روی بدنه فلزی این قفسه ها برای جا به جایی ردیف ها مورد استفاده قرار میگیرند.
قفسه ریلی چند منظوره
ردیف های این قفسه ها به گونه ای طراحی میشود که برای چیدمان و نگهداری اقلام با ویژگی های مختلف قابل استفاده هستند. به عنوان مثال برخی از ردیف های این قفسه ها برای چیدمان زونکن و پرونده ها مناسب هستند و در برخی دیگر کارتن های دارای وسایل گوناگون چیده میشوند. این قفسه ها نه تنها در ادارات و سازمان ها، بلکه در انبار فروشگاه ها و مغازه ها نیز استفاده میشوند.
قفسه بندی کشویی متحرک
این قفسه ها همان طور که از نامشان مشخص است به صورت کشویی باز و بسته میشوند. به همین دلیل برای اجرا نیاز به مکانی دارند که در جلوی قفسه فضای خالی کافی فراهم باشد. در غیر این صورت کشوها به سختی قابل حرکت بوده و به اسناد و اقلام موجود در آنها نمی توان دسترسی پیدا کرد. در واقع ساختار این قفسه ها به این صورت است که ردیف اول به دیوار متصل میشود. ردیف های بعدی به ترتیب جلوی ردیف اول روی ریل فلزی قرار میگیرند. ردیف اول قفسه ها در جهت چپ و راست قابل حرکت هستند.
ویژگی های قفسه بندی ریلی
- به منظور افزایش امنیت واحدهای بایگانی، بر روی این قفسه ها تجهیزات نظارتی و هوشمندسازی از قبیل RFID قابل نصب است.
- علاوه بر جا به جایی قفسه ها با فرمان، در برخی از مدل ها از ریموت و نرم افزار برای کنترل از راه دور قفسه های پویا استفاده میشود.
- کاور فلزی نصب شده بر روی این قفسه ها مانع از ورود گرد و غبار و حشرات به ردیف های مختلف آن میشود.
قفسه بندی خود تغذیه
قفسه بندی خود تغذیه نوع دیگری از سیستم های قفسه بندی پویا می باشد که شباهت زیادی با خودجریان دارند. در ساختار این قفسه ها از ریل های شیب دار استفاده شده است که شرایط را برای حرکت دائمی بار در مسیر مورد نظر فراهم می کند. این قفسه های پویا در خطوط مونتاژ کارخانجات بیشترین کاربرد را دارند.
ویژگی های قفسه بندی خود تغذیه
- سیستم چیدمان و جا به جایی بار FIFO در این قفسه ها اجرا میشود
- دارای بدنه تمام فلزی و بسیار مقاوم
- دسترسی آسان به قطعات مورد نیاز در واحدهای مونتاژ و مراکز توزیع
- سرعت بالا در انتقال بار و کالا بدون دخالت نیروی انسانی
- حذف ارتباطات مستقیم واحد انبار و مونتاژ
قفسه بندی خود برگشت
قفسه های خودبرگشت شباهت زیادی با شاتل درایوین داشته اما حرکت پالت ها به کمک لیفتراک شاخک جلو و استاکر امکان پذیر است. این قفسه ها بیشتر برای محیط هایی کاربرد دارند که بارهای چیده شده روی پالت دارای تنوع کمی از نظر اندازه و ابعاد بوده اما تعداد آنها زیاد باشد. سیستم چیدمان و جا به جایی بار در این قفسه ها اگر به صورت دو طرفه اجرا شوند FIFO خواهد بود.
نکات مهم در انتخاب سیستم های قفسه بندی پویا
با توجه به آنچه در طول متن اشاره شد، تنوع در این قفسه ها زیاد است. به همین دلیل در انتخاب آنها باید به چند نکته مهم توجه داشت:
- مقاومت سازه قفسه ها در برابر وزن زیاد بار و ضربه های احتمالی در انبار باید در سطح بالایی باشد.
- نوع فلز به کار رفته در قفسه ارتباط مستقیم با کیفیت و ماندگاری آنها دارد. لذا قبل از انتخاب حتما از کیفیت فلزات مورد استفاده برای ساخت هر یک از اجزای قفسه های پویا اطمینان حاصل کنید.
- قبل از انتخاب هر یک از قفسه ها ابتدا نوع کاربرد آنها را بررسی کنید.
- به دلیل متحرک بودن قفسه ها، اجزای آنها نسبت به قفسه های ثابت بیشتر در معرض خرابی هستند. لذا پیشنهاد می کنیم این قفسه ها را از مراکز معتبر خریداری کنید.
- به قابلیت توسعه قفسه پویا باید توجه داشت تا در آینده با چالش مواجه نشوید.
- برای اطمینان از کیفیت ساخت این قفسه ها تنها محصولاتی را انتخاب کنید که دارای گارانتی هستند.
طراحی و ساخت قفسه بندی پویا
انبار تجهیز آسیا یکی از مراکز معتبر در زمینه طراحی و ساخت انواع قفسه بندی پویا از قبیل شاتل درایوین و قفسه های بایگانی متحرک می باشد. این قفسه ها با بهترین متریال فلزی و اجزای باکیفیت و بر اساس استانداردهای روز دنیا طراحی و تولید و در محل نصب میشوند. لازم به ذکر است که قفسه های پویا انبار تجهیز آسیا دارای گارانتی یک ماهه و خدمات پس از فروش 10 ساله بوده و با قیمت تولیدی ارائه میشوند.
